Nasreddin Hoca fıkraları, mizah, öğüt, halk bilimi ve taşlama gibi öğeleri bir araya getiren geleneksel Türk fıkra geleneğinin önemli bir parçasını oluşturur. Nasreddin Hoca, Türk halk kültürünün önemli bir karakteri olma özelliğine sahiptir. Nasrettin Hoca fıkraları genellikle eğitici, düşündürücü ve mizahi bir anlatıma sahiptir.
Nasrettin Hoca “Adam Olmanın Yöntemi Nedir” Fıkrası
Günün birinde Nasrettin Hoca’nın da içinde bulunduğu topluluktan birisi;
“Hocam, adam olmanın yöntemi nedir?” deyince; Hoca Efendi, adamın nefes almasına bile fırsat vermeden;
“Canım, bunu bilmeyecek ne var, elbette kulaktır.” der.
Fakat Hoca, arkadaşlarının “kulaktır” cevabından pek bir şey anlamadıklarını anlayınca açıklama yapma gereğini duyar:
“Aa!. . Bunu bilemeyecek ne var? Herhangi bir adam konuşurken onu can kulağı ile dinlemeli; bu arada kendi ağzından çıkanı kendi kulağı duymalıdır.”
— Fıkrada Anlatılmak İstenen Nedir?
Nasrettin Hoca fıkraları genellikle mizahi bir üslupla toplumsal değerlere ve insan davranışlarına dair derin düşünceler içerir. “Adam Olmanın Yöntemi Nedir” fıkrasında Nasrettin Hoca’nın vermek istediği ders genellikle dürüstlük, hoşgörü ve insan ilişkileriyle ilgilidir.
Bu fıkra, Hoca’nın komşusuna öğütler verirken ve ardından bu öğütleri kendi davranışlarına yansıtırken yaşanan bir olayı konu alır. Nasrettin Hoca burada bir adamın nasıl olması gerektiği konusunda genel bir öğüt veriyor. Ancak, kendi davranışlarına baktığında bu öğütleri uygulamakta zorlanıyor.
Fıkra, insanların çoğu zaman başkalarına öğüt verirken kendi davranışlarını değerlendirmekte zorlandığı ve insan doğasının çelişkilerini hicveden bir mizah içerir. Dolayısıyla, Nasrettin Hoca’nın vermek istediği ders, kendi öğütlerini uygulamada tutarlı olma, dürüstlük ve başkalarına karşı hoşgörülü olma üzerinedir.