Bir emülgatör (emülsifikatör, emülsifiyer veya emüljen olarak da bilinir) bir emülsiyonu kararlı kılan, genelde sürfaktan özellikli bir maddedir. Gıda emülgatör örnekleri arasında yumurta sarısı (içindeki başlıca emülgatör bileşik lesitindir), bal ve hardaldır (hardal çekirdeğinin kabuğunda bulunan hardalın emülgatör etkisinden sorumludur). Proteinler de daha küçük moleküller de emülgatör etkisi gösterebilirler. Bazı durumlarda Pickering stabilizasyonu denen bir mekanizma ile tanecikler de emülsifikasyona neden olabilirler. Hem mayonez, hem de Holandez sos, yumurta sarısı (lesitin) aracılığıyla stabilize olmuş, su içinde yağ tipi emülsiyonlardır. Deterjanlar bir diğer sürfaktan sınıfıdır ve yağ ile su arasındaki arayüzü stabilize ederler. Temizlik amacıyla yağların sabun tarafından sökülmesi bu prensibe dayalıdır. Eczacılıkta krem ve losyonların hazırlanmasında çeşitli emülgatörler kullanılır. Emülgatör mum, setearil alkol, polisorbat 20, ve setearet 20 bu amaçla yaygın kullanılan emülgatörler arasındadır.
Bazen dahilî fazın kendisi de bir emülgatör olarak etki eder ve bunun sonucu bir nanoemülsiyondur. Dahilî faz nano-boyutlu damlacıklar halinde dış faz içinde dağılır. Bu olgunun iyi bilinen bir örneği anason içeren alkollü bir içkiye (rakı, uzo veya pastis gibi) su katılmasında görülür. Etanolda çözünen anisol bileşikleri suda nano-boyutlu damlacıklar oluştururlar ve suyun içinde emülsiyonlaşırlar. Bu sulanmış içkiler opak ve süt rengi olur.
Emülgatörün Zararları Nelerdir?
Emülgatörün zararları, Emülgatörün zararlarına geçmeden nasıl bir madde olduğu hakkında kısaca bilgi verelim. Emülgatör, su ve yağ gibi bir birine karışmayan iki maddenin içinde yer alan ve homojen bir görüntü alması sonucunda dışarıdan ek olarak ilave edilen maddelere verilen addır. Kısacası Emülgatör yağı ve suyu seven moleküllerdir.
Genelle de Emülgatörünn kullanım alanı hazır gıdalar olmaktadır. Bu hazır gıdalar da kullanılan Emülgatör, gıdaların iç yapısının güçlenmesinde fayda sağlar. Aynı zamanda bu ürün gıdaların kıvamını arttırdığı gibi mamullere akıcılık ve şekil vermekte yararlıdır. İçerisinde Emülgatör bulunan ürünlerin raf ömrü uzar ve bozulma, küflenme gibi sorunlar oluşmaz.
Emülgatörün en çok yer aldığı ürünler, hazır çorbalar, süt ürünleri, ekmek ve pastalar, nişastalı gıdalar, krema yağları, salata sosları ve mayonezlerdir.
Emülgatörün Zararları
Vücut yapısı çok hassas olan kişilerde alerjiye yol açabilir.
Nörolojik hastalıklara sebebiyet verebilir.
Aşısı hazır gıda tüketen kişilerde sık görülen obezite sorununa yol açabilir. Özellikle raf ömrünü uzatmak ve gıdalara lezzet vermek için tercih edilen Emülgatör kişilerin sağlık sıkıntısı yaşamasına yol açabilir.
Nefes darlığı ve solum gibi hastalıkların oluşmasına neden olabilir.
Cilt problemlerine ve deri hastalıklarına sebebiyet verebilir.
Hamile ve yeni doğum yapmış kişilerin içerisinde Emülgatör içeren gıdaları fazla tercih etmemeleri uzmanlar tarafından önerilir.
Çocukların aşırı oranda hazır gıda tüketmeleri sağlıklarına zarar vereceği için ebeveynlerin bu konuda hassas davranmaları gerekiyor. Özellikle içerisinde fazla oranda katkı maddesi bulunan besinler sağlık açısından çok zararlı olmaktadır.
İnsan sağlığını tehdit eden Emülgatör kişilerde sağlık sorunlarına neden olacağı için fazla kullanılmaması veya tükettiğiniz ürünlerin içerisinde yer alamamasına dikkat etmeniz gerekir.
Mide hastalıklarına yol açan bu madde kişilerde bağırsak kanseri gibi riskli hastalıklara neden olabiliyor.
Kişilerin ihtiyacı olan B12 vitamini çok az besinde yer almaktadır. Bu vitaminin yok olmasına neden olan Emülgatör kişilerde vitamin eksikliğine yol açabiliyor.
Kalp damar sertliğine ve tıkanıklığına neden olabiliyor.
Küçük çocukların ve gençlerin çok tükettikleri abur cubur besinlerde Emülgatör fazla oranda yer almaktadır. Çocukların sağlıklarını bozabilecek kapasitede olan bu madde sağlık açısından zararlı olup kişilere hiç bir avantaj sağlamamakta ve negatif olarak etki sağlamaktadır.