Karantina, bulaşıcı bir hastalığa maruz kalan şüpheli durumdaki insan ve hayvanları, hastalığın en uzun kuluçka devresine eşit bir süre kimse ile temas ettirmemek suretiyle alınan tedbirsel faaliyetlerin tümü, sağlık yalıtımıdır. Karantina kelimesinin kökeni, İtalyancada “kırk” anlamına gelen “quarantenadan” gelir.
Yolcularla ilgili olarak bilinen ilk karantina uygulaması 1377’de Venedik ve Dubrovnik‘te yapıldı, ilk karantinahâne ise 1423 yılında Venedik yakınlarında Santa Mariadi nazeret adasında kurulmuştur. Ekonomisi ticarete dayanan Venedik Cumhuriyetinde, başkent Venedik’e salgın hastalık bulaşmasın diye kentte gelen gemiler 40 gün şehir açıklarında denizde bekletilir ve bu sürenin sonunda gemide bulunanların kente girmelerinize izin verilirdi. Karantina kelimesi buradan gelmektedir. Osmanlı Devleti karantina usulünü uygulamaya başladığında bu kelimenin yerine daha çok “usûl-i tehaffuz”, karantina yeri olan lazaret veya lazarettoya karşılık da “tehaffuzhâne” tabiri kullanılmıştır.
Sağlık-Tıp Terimi Olarak Karantina: Bulaşıcı bir hastalığa maruz kalmış veya hastalığın kuluçka süreci içinde hastalığa yakalanmış olma potansiyeli olan insan veya hayvanların, bu hastalığı yaymalarının önüne geçmek için hareketlerinin kısıtlanması; hastalığın görüldüğü bölgeden dışarı çıkmalarının engellenmesi.
Tarih Terimi Olarak Karantina: Bulaşıcı bir hastalık durumunda, bir bölgeyi ya da başka bir ülkeden gelen insan, hayvan ve eşyaların tehlike geçinceye kadar gözetim altında tutulmasıdır. Dışarıdan gelecek olanları sağlık durumları belli olana dek içeriye almayıp bekletmektir. Tedbir olsun diye, bulaşıcı hastalıkların çok olduğu ülkelerden gelenler de gümrüklerde bekletilirdi. Osmanlılarda bu süre 40 gündü.
Denizcilik Terimi Olarak Karantina: İçinde bulaşıcı hastalık çıkan gemilerin belirli bir mevkiye çekilerek sağlık gözetimi altında tutulmalarıdır.
Ziraat (Tarım) Terimi Olarak Karantina: Genel olarak bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek amacıyla ithalatı yasaklayan bir sağlık tedbiri.
Turizm ve Otelcilik Terimi Olarak Karantina: Bulaşıcı bir hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla uygulanan tecrit.