Sesteş Nedir : Yazılışı ve okunuşu aynı olduğu hâlde anlamları farklı olan kelimelerdir. Bunlar yalın hâlde olabildikleri gibi ek almış hâlde de olabilirler. Şiirde cinas olarak kullanılır ve cinaslı kafiye yapılır.
TDK’ya Göre Sesteşlik Kelimesinin Anlamı Nedir?
Türk Dil Kurumu sözlüğünde sesteş kelimesi söylenişleri aynı, kökleri ve anlamları ayrı olan kelimeler olarak geçmektedir. Eş adlı, eş sesli, homonim gibi sözcüklerde aynı anlamı karşılayan kelimelerdir. TDK sözlüğünde perdeleri aynı adları farklı iki nota olarak ta tanımlanıyor.
Sesteş Kelimelerin Kullanımına ait Örnekler :
“Çay kenarında çay içmek çok zevklidir.” cümlesindeki “çay” sözcükleri iki ayrı sözcük olup eş sesli sözcüklerdir. Ancak,
Su ile dolu şişeyi bir kenara bıraktı. Tabanca dolu olabilir, dikkat edin. Dağ bayır keklik dolu.
Cümlelerinde ise bir tek sözcüğün (dolu) değişik anlamlara gelecek şekilde kullanımı söz konusudur.
Sesteş Kelime Örnekleri :
Gül:
- 1. çiçek,
- 2. gülmekten emir
Kır:
- 1. kırsal alan,
- 2. kırmaktan emir,
- 3. beyaz
Yazma:
- 1. baş örtüsü,
- 2. yazmaktan olumsuz emir,
- 3. yazma işi
Ek almış kelimelerle, ek almış ve almamış kelimeler arasında da eş seslilik söz konusudur. Bu ekler görevce farklı ekler de olabilir:
Örnek : Siyah anlamındaki “kara” ile “kar-a” (-a: yönelme hâl eki) gibi
Uyarı 1 : “hala” ve “hâlâ”, “kar” ve “kâr”, “adet” ve “âdet” kelimeleri eş sesli değildir. Okunuşları ve anlamları farklıdır.
Uyarı 2 : Eş sesli kelimelerle çok anlamlı sözcükleri karıştırmamak gerekir. Eş seslilikte farklı sözcükler söz konusu iken, çok anlamlılıkta ise bir sözcüğün farklı anlamları söz konusudur.