Zeus heykeli, dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen bir eserdir. Yapımı M.Ö. 450 yılında Yunanistan’da bulunan Olimpia’da gerçekleşmiştir. Daha önce Atina’da bulunan Partheon Tapınağına Athena heykelini yapmış olan ünlü heykeltıraş Phidias tarafından yapılmıştır.
Zeus heykeli neden yapıldı?
Yunanlıların Tanrıların Kralı olan Zeus için dört yılda bir düzenledikleri olimpiyat oyunlarına Suriye, Anadolu, Yunanistan, Mısır ve Sicilya’dan çok sayıda sporcu katılır ve aralarında müsabakalar yapılırdı. Olimpiyatların ilk olarak M.Ö. 776 yılında yapıldığı bilinmektedir. Bu oyunlar şehir devletlerinin bütünlüğünü sağlamak amacıyla düzenlenmekteydi. Yunanlılar Peloponnesus denilen bölgede bulunan Olympos’ta Zeus adına tapınak yaptırmıştı. Olimpiyatlar süresince şehir devletlerinde yapılan savaşlara ara veriliyor, oyunların yapılabilmesi için güvenli bir yol açılıyordu. Oyunların yapılacağı yerde kutsal bir koruluk ile stadyum bulunuyordu. Önceleri basit bir yapıyken, zamanla oyunlara verilen değerin artmasıyla, Yunanlılar tanrılarına yakışır bir tapınak yapmaya karar vermişlerdir. Elisli Libon tapınağı yapmaya başlayarak, M.Ö. 456 yılında tamamladı. Dikdörtgen şeklinde yapılan tapınağın yanlarında bulunan 13 tane büyük sütun tavanı destekleme görevini üstlenmiştir. Tapınağın her köşesinde 6 tane sütun bulunmaktaydı. Tavanı üçgen biçiminde düzenlenmiş ve heykellerle donatılmıştı. Kolonlar ise pedimentler ve Heracles’in heykelleri ile bezenmişti. Tapınağın içine de kralları Zeus’un heykelini yapmayı düşündüler.
Zeus heykelinin özellikleri nedir?
Tapınağa yapılan görkemli Zeus heykeli, özenle tasarlanmıştır. Tapınağın batı tarafına yerleştirilen heykel, 12 metre yükseklikte ve 7 metre genişlikteydi. Zeus tahtında oturmuş vaziyette yapılmış, baş tarafı tapınağın tavanına kadar uzanmaktaydı. Sağ elinde zafer tanrıçası olan Nike, sol elinde ise kartal kabartması olan asası ve metallerden yapılmış kakmalar bulunmaktaydı. Tahtın görkemi oldukça etkileyiciydi. Üzerinde değerli taşların bulunduğu kakmalar, abanoz, altın ve fildişinden yapılmıştı. Tahtın üzerinde Yunan tanrılarının ve mistik hayvanların oyma olarak yerleştirilmiş figürleri bulunuyordu. Zeus heykelinin derisi fildişinden, elbisesi, sakalı ve saçları ise altından yapılmıştı. Fildişi yapının Olympos’un nemli havasından etkilenmemesi için, tapınaktaki havuzda bulunan yağla sürekli olarak yağlanmaktaydı.
Zeus heykelinin günümüzde durumu nedir?
Roma imparatoru olan Theodosius I tarafından 391 senesinde putperestlik suçlamasıyla olimpiyatlara son verilince Zeus tapınağı kapatıldı. Dünyanın yedi harikasından biri olan heykel, Yunanlılar tarafından o dönemlerde Constantinople denilen şimdiki adıyla İstanbul’a götürülmüştür. Burada 462 yılında çıkan büyük yangında heykelde yok olmuştur. 1829 yılında Fransızlar tarafından Olympos’ta bulunan heykele ait olan parçaların bir kısmı Paris’teki Louvre Müze’sinde bulunmaktadır. Olympos’ta bulunan stadyum restore edilmiş, tapınağın sadece birkaç sütunu ayakta kalmıştır. O döneme ait olarak bulunan madeni paralarda buluna resimlerden, tapınak hakkında bazı bilgilere erişilmiştir.