Basamak Değeri Nedir : Sayıdaki bir rakamın bulunduğu basamağa göre aldığı değere, bu rakamın basamak değeri denir. Sayıda; rakamın bulunduğu yere, basamak denir. Sayı yan yana kaç rakam ile yazılmışsa basamak sayısı da o kadardır.
Rakamların Basamak Değerlerini Bulma
Rakamların basamak değeri : Sayıdaki bir rakamın bulunduğu basamağa göre aldığı değere, bu rakamın basamak değeri denir.
1453 sayısındaki rakamların basamak değerleri
3 Rakamının Basamak Değeri : 3.1 = 3
5 Rakamının Basamak Değeri : 5.10 = 50
4 Rakamının Basamak Değeri : 4.100 = 400
1 Rakamının Basamak Değeri : 1.1000 = 1000
Not : Basamak değerlerinin toplamı sayının kendisine eşit olmaktadır. Sayı içerisinde sağa doğru gidildikse sayının basamak değeri azalmaktadır.
13 sayısı iki basamaklı bir sayıdır. 3 in yazıldığı yere birler basamağı, 1 ün yazıldığı yere onlar basamağı denir.
13 = 1.(10) + 1.(1)
*13 sayısı 1 onluk ve 3 birlikten oluşur.
Benzer şekilde;
571 sayısı 5 yüzlük, 7 onluk, 1 birlikten oluşmasında dolayı
571 = 5.(100) + 7.(10) + 1.(1) şeklinde yazılır.
Onluk gruplar halinde oluşturulan bu sayma düzenine onluk sayma sistemi denir.
Basamaklar, onluk sayma sisteminde sağdan sola doğru; birler, onlar, yüzler, binler, onbinler, yüzbinler,.. diye adlandırılır.
Onluk sayma sisteminde her basamak değeri sağında yer alan rakamın on katıdır.
Çok büyük sayıların yazılıp okunması için; sayının basamakları, sağdan başlanarak üçerli gruplara ayrılır. Bu grupların her birine bölük denir.
Çok büyük bir doğal sayı okunurken şu yol izlenir.
1) Sayı, sağdan sola doğru bölüklere ayrılır.
2) En soldaki bölükten başlayarak, bölükteki sayılar okunur, arkasından bölüğün adı söylenir ve sıra ile sağa doğru devam edilir.
3 )En sağdaki bölükte bulunan sayı okunur, bölük adı söylenmez.
Bütün basamaklarda sıfır olan bölük okunmaz.
103,102,101 sayısının okunuşu : yüz üç milyon yüz iki bin yüz bir.
Matematikte Basamak Değeri Nasıl Bulunur?
Matematikte basamak değerini bulabilmek için kolay birkaç işlem yaparak sonucu ortaya çıkarmak mümkün. Bunun için 4 basamaklı bir rakam ele alarak işlem gerçekleştirilebilir.
Örnek: 6213 sayısını detaylıca inceleyelim.
Şimdi bu rakam ele alınmak suretiyle basamak değerleri ortaya çıkarılabilir.
6213 = 5000 + 200 + 10 + 3
Görüldüğü üzere sağ taraftan başlamak suretiyle birler basamağı, onlar basamağı, yüzler basamağı ve binler basamağı ortaya çıkarıldı.
Aynı zamanda şu şekilde sırası ile ele alınabilir;
– Binler basamağındaki 5 sayısı bin katıdır = 6000
– Yüzler basamağındaki 2 sayısı yüz katıdır = 200
– Onlar basamağındaki 1 sayısı on katıdır = 10
– Birler basamağındaki 3 sayısı bir katıdır = 3
Basamak Değeri Nedir?
Bir rakamın içerisinde bulunduğu sayıya katmış olduğu değeri basamak değeri şeklinde ifade edilmektedir. Bununla beraber sağ taraftan başlayıp sol tarafa doğru gidildikçe her bir rakam belirli bir değer kazanmaktadır. Bu değer genel itibari ile katları şeklinde ele alınmaktadır ve hesaplanmaktadır. Basamak ya da hane, matematikte bir sayıyı meydana getiren rakamlardan her birinin bahsedilen sayı içindeki konumunu ifade etmektedir.
a, b, c birer rakama dahil olmak üzere;
ab sayısı iki basamaktan meydana geldiği için “iki basamaklı”,
abc sayısı ise üç basamaktan meydana geldiği için “üç basamaklı”
Olarak isimlendirilmektedir.
Basamak Adları Nelerdir?
Onluk sayı sistemi içerisinde tam sayılarda en sağ basamakta yer alan basamak “birler basamağı” onun solunda yer alan basamak “onlar basamağı” ve onun solunda bulunan basamak ise “yüzler basamağı” biçiminde adlandırılmaktadır. Basamak adları, 10’un artan üsleri biçiminde sonsuza kadar devam etmektedir. Basamaklar, bir sayının sözlü ya da yazılı bir şekilde ifade edilmesini oldukça kolaylaştırmaktadır.
Basamak Değeri Örneği Nedir?
Basamak değeri ile ilgili çok sayıda örnek verilebilmektedir. Bu örneklerden bir tanesi şu şekilde olmaktadır: 1234 rakamının basamak değerinin bulunması istendiğinde sağ taraftan başlayıp basamak değerleri hesaplamak mümkün olmaktadır. Bu doğrultuda şu biçimde hesaplanmaktadır:
4 rakamı birler basamağı = 4
3 rakamı onlar basamağı = 30
2 rakamı yüzler basamağı = 200
1 rakamı binler basamağı = 1000
Bu şekilde görülmüş olduğu gibi birler basamağından başlamak sureti ile binler basamağına kadar olan basamak değerleri hesaplanmış olmaktadır. Bu sayede herhangi bir sayının basamak değeri üstünden elde etmiş olduğu miktar ortaya çıkarılmaktadır.