İnsanların parmak izleri, genetik faktörlerin yanı sıra rastgele faktörler tarafından da belirlenir. Her insanın parmak izi benzersizdir, çünkü parmak izleri yaratılırken birçok faktör bir araya gelir.
Farklı insanların parmak izleri, deri altındaki dokunun katmanlarındaki farklı şekillerden kaynaklanır. Embriyonik gelişim sırasında, deri altındaki hücreler farklı yönlere doğru çekilir ve katmanlaşır. Bu katmanlaşma, farklı parmak izleri şekillerinin oluşmasına neden olur. Dahası, her parmak izi benzersiz olduğu için, insanların aynı parmak izine sahip olmaları çok düşük bir olasılıktır.
Bununla birlikte, genetik faktörler de parmak izlerini etkileyebilir. Parmak izleri, aile üyeleri arasında benzer özelliklere sahip olabilir. Ancak, genetik faktörler tek başına parmak izlerinin farklılığını açıklamak için yeterli değildir.
Sonuç olarak, insanların parmak izleri benzersizdir, çünkü parmak izleri oluşumunda rastgele faktörler ve genetik faktörlerin karmaşık bir kombinasyonu rol oynar. Bu benzersizlik, parmak izlerinin güvenli kimlik doğrulama ve suç sahnelerinin delil analizi gibi birçok alanda kullanılmasını sağlar.
TUBİTAK “İnsanların Parmak İzleri Neden Farklıdır?” sorusunu açıklarken aşağıdaki açıklamaya sitesinde yer vermiştir.
İnsanların parmak izlerinin neden birbirinden farklı olduğunu anlamak için parmak izlerinin oluşma sürecine göz atmak gerekir. Bir insanın parmak izleri ana rahmindeyken oluşur. Gebeliğin 10. haftası civarında başlayan süreç 16-17. hafta civarında tamamlanır. Parmak izlerinin şeklini belirleyen, derinin en dış katmanı olan epidermis ile daha içteki katman olan dermis arasındaki etkileşimdir ve bu etkileşimi belirleyen pek çok etken vardır. Örneğin kan basıncı, kandaki oksijen miktarı, hormon seviyeleri, parmaklar ile amniyotik sıvı arasındaki etkileşim ve fetüsün rahim içindeki hareketleri bu etkenlerden bazılarıdır. Haftalar süren bir süreç boyunca tüm bu etkenlerin iki ayrı fetüs için aynı olması olasılık dışı olduğu için insanların parmak izleri birbirinden farklıdır.