Parnasizm Nedir? Temsilcileri Kimlerdir? Akımın Özellikleri Nedir?

Parnasizm, Fransa’da şiir türünde ortaya çıkmış bir akımdır. Şiirdeki gerçekçilik diyebileceğimiz bir anlamda realizmle natüralizmin şiirdeki sentezinden oluşmuştur. 1886’da “Parnas” adlı derginin yayınlanmasıyla ortaya çıkmıştır (Parnas: Mitolojide ilham perilerinin yaşadığına inanılan efsanevi dağın adı).

Parnasyenler şiiri salt biçim olarak görürler. Bu nedenle biçim güzelliğini her şeyin üstünde tutarlar. Yine aynı nedenlerle ölçü ve uyağa çok önem vermişler, ritmi ön plana çıkarmışlardır.

Sözcüklerin birarada kullanılmasından doğacak müziği de şiir için gerekli görmüşlerdir.

Parnasizm, romantizme tepki olarak doğduğu için bu akımda duygunun yerini düşünceler almış, parnasyenler şiirde ayrıntılı ve nesnel betimlemelere yer vermişler, duygusallığı reddetmişlerdir.

Şiiri, ışık, gölge, renk ve çizgilerle sağlamayı düşünürler.

“Sanat, sanat içindir” görüşünde olan parnasyenler şiirde yarar değil, güzellik ararlar.

Tarihteki mutlu dönemlere duyulan özlem, yabancı ülkelerin manzara ve gelenekleri işlenen konulardır.

Parnasyenler Eski Yunan ve Latin mitolojisine büyük hayranlık duyarlar. Dolayısıyla ele alınan bazı konular klasisizmle benzerlikler taşır.

Parnasizmin Özellikleri (Özet)

• 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa’da ortaya çıkmış bir akımdır.
• Kısaca “şiirde realizm” olarak tanımlanabilir.
• Romantik şiire tepki olarak şekillenmiştir.
• Sanat için sanat ilkesi benimsenmiştir.
• Seçkin bir kitleye seslenilmiştir.
• Dış gerçeği tasvir etmişler ve bundan dolayı da “tasvirci şiir” olarak değerlendirilmiştir.
• Felsefî şiir anlayışı yerleşmeye başlamıştır.
• Sözcüklerin seçiminde önemli bir dikkat geliştirilmiştir.
• Ölçü, uyak gibi ahenk unsurları önemsenmiştir.
• Biçimsel açıdan “mükemmelliyetçilik” söz konusudur.
• En çok sone nazım biçimi kullanılmıştır.
• Sanatı “güzellik” işlevi ile sınırlandırarak değerlendirmişlerdir.
• Şiirde bilimsellik, nesnellik hususlarının oluşmasına gayret edilmiştir.

Parnasizmin Başlıca Temsilcileri:

• Theophile Gautier
• Theodore de Banville
• François Coppee
• Jose Maria de Heredia
• Sully Prudhomme
• Theodore de Banville

Türk Edebiyatında Parnasizm

Bu akımın en belirgin etkileri Tevfik Fikret’te görülür. Kimi yönleriyle Yahya Kemal de bu akımdan izler taşır.