Yahudilikte yenilmesinde veya kullanılmasında dinen sakınca bulunmayan helal ürünlere ne denir?

Yahudilikte yenilmesinde veya kullanılmasında dinen sakınca bulunmayan helal ürünlere koşer denir.

Koşer veya kaşer (İbranice: כשׁר; Sefarad Yahudilerince kaşer, Aşkenaz Yahudilerince koşer diye telaffuz edilir), Yahudiliğe göre; yenilmesi ve kullanılmasında dinen bir sakınca bulunmayan ürünlerdir. Bunları belirleyen kurallara ise kaşerut ya da kaşrut kuralları adı verilir.

Yahudiliğe göre; yenilmesi serbest veya yasak olan hayvanların listesi Tevrat’ta verilmiştir. Buna göre:

• Karada yaşayanlardan geviş getiren ve çift tırnaklı olan hayvanların yenmesi serbest, bu özelliği taşımayanlar ise yasaktır; bunlara ek olarak domuz, tavşan ve deve eti yasaktır.
• Her türlü böcek, sürüngen ve kemirgenin yenilmesi yasaktır.
• Kuşlardan Tevrat’ta ismi geçen yirmi kuş dışında kalanların yenilmesi yasaktır.
• Balıklardan pullu ve yüzgeçli olanlar dışında kalanların, kabuklu hayvanların (midye, istiridye) ve ahtapot, kalamar, ıstakoz, karides, kerevit, yengeç, denizkestanesinin yenilmesi yasaktır.
• Yenilmesi yasak olan hayvanlardan çıkan yumurta, süt gibi her türlü ürünün (bal hariç) yenmesi yasaktır.

Yenilmesi serbest olan hayvanların kesiminin şehita adı verilen özel bir kesim tekniği ile bu işin eğitimini almış ve anatomi bilgisi olan şohet adında yetkili tarafından yapılması gereklidir.

Şehita eğitimini almamış kişi tarafından veya şehita kurallarına uyulmadan yapılmış kesim hayvanın etini trefa (murdar) hale getirir.