Madenler yer altı zenginlikleri olarak doğal bir şekilde bulunan ve işlenerek kullanıma hazır hale getirilen maddelerdir. Madenlerin varlığı bir ülke için ekonomik kalkınma ve gelişme açısından oldukça önemlidir. Ülkemizde çıkarılan önemli madenlere bor, altın, bakır, gümüş, mermer, linyit, taş kömürü, krom, demir ve cıva gibi madenleri örnek olarak verilebilir.
Demir Madeninin Çıkarıldığı yerler : Sivas, Malatya, Balıkesir, İzmir, Kütahya, Hatay gibi yerlerde çıkarılır.
Demir Madeninin Kullanım alanları : İnşaat sanayi, demir – çelik sanayi, gemi sanayi, uçak sanayi vb. birçok alanda kullanılır.
Bakır Madeninin Çıkarıldığı yerler : Artvin, Rize, Kastamonu, Elazığ’da çıkarılır.
Bakır Madeninin Kullanım alanları: Elektrik ve elektronik sanayide, mutfak ve ev eşyası yapımında kullanılır.
Krom Madeninin Çıkarıldığı yerler : Elazığ, Muğla, Denizli, Bursa, Kayseri, Eskişehir, Kütahya, Kahramanmaraş, Adana’da çıkarılır.
Krom Madeninin Kullanım alanları: Cilalamada, kaplamada, paslanmazda kullanılır.
Boksit Madeninin Çıkarıldığı Yerler : Konya, Antalya, Gaziantep, Muğla’da çıkarılır.
Boksit Madeninin Kullanım alanları: Uçak sanayiinde, otomotiv sanayiinde, ev ve mutfak eşyalarının yapımında kullanılır.
Bor Mineralleri Madeninin Çıkarıldığı Yerler : Çıkarıldığı yerler: Balıkesir, Bursa ve Eskişehir’de çıkarılır.
Bor Mineralleri Madeninin Kullanım alanları: Cam sanayii, uçak sanayii, otomotiv sanayii, roket ve jet yakıtında, ev ve mutfak eşyası yapımında kullanılır.
Volfram Madeninin Çıkarıldığı yerler : Bursa – Uludağ civarında çıkarılır.
Volfram Madeninin Kullanım alanları: Demiryolunda, iş makinelerinde, uçak ve gemi sanayiinde, enerji alanlarında kullanılır.
Kükürt Madeninin Çıkarıldığı yerler : Isparta ve Muğla’da çıkarılır.
Kükürt Madeninin Kullanım alanları: Gübre, ilaç, kimya ve boya sanayiinde kullanılır.
Kısa Cevap İsteyenler için
- Demir: Otomotiv, sanayi ve dayanıklı ev eşyaları alanlarında kullanılır.
- Bakır: Elektrik ve telefon tellerinde kullanılır.
- Bor: Seramik yapımında, nükleer uygulamalarda kullanılır.
- Krom: Çelik yapımında kullanılır.
- Mermer: Mutfak tezgahı ve merdiven gibi yerlerde kullanılmaktadır.
Türkiye’de Çıkarılan Madenler ve Kullanım Alanları Tablosu
| MADENLER | Çıkarıldığı Bölüm ve Merkezler | İşlendiği Yerler | Kullanıldığı Alanlar |
| DEMİR | Divriği, Kayseri, Malatya, Ankara | Divriği, İskenderun, Karabük, Ereğli | Otomobil sanayii, beyaz eşya, inşaat sektörü, savunma sektörü |
| BAKIR | Murgul, Çayeli, Küre Ergani | Samsun Karadeniz Bakır İşletmeleri | Elektrik elektronik endüstrisi, bakır tel, bakır eşyalar. |
| KROM | Elazığ, Fethiye, Kayseri, Adana (Pozantı), Muğla, Erzincan(Kop), İskenderun. | Guleman, Antalya Ferro Krom tesisleri | Kromlu çelik yapımında, savaş ve savunma sanayii, boya yapımında aşınmaya, korozyona, ısıya dayanıklılığı artırır. |
| BOR | Balıkesir (Bigadiç), Kütahya (Emet), Eskişehir (Kırka) | Kırka, Bandırma | Cam sanayii, deterjan sanayii, fiberglas, kimya sektörü, savunma sanayii… |
| BOKSİT(Aliminyum) | Bursa (Kestelek) Konya (Seydişehir) | Seydişehir | Sanayide, aliminyum eşya yapımında, korozyona karşı, elektrik iletkenlerde, otomobil sektöründe. |
| CİVA | Ödemiş (İzmir), Şu anda üretilmiyor. Sentetik olarak elde ediliyor. | Üretimi durduruldu. | Elektrik aparatları, bilimsel aletlerde, elektroliz hücrelerinde,altın gümüş çözücü kimyasallarda ve ilaçlarda. |
| MERMER | Balıkesir, Afyon, Kütahya, Bilecik, Bursa, İstanbul, Ankara,Kayseri, Aydın, Konya, Niğde, Denizli. | Üretildiği bütün illerde mermer fabrikalarında işlenir. | İnşaat sektötünde, mutfak eşya, dekarasyon, kaplama, mezartaşı…. |
| KÜKÜRT | İsparta Keçiborlu | Şu anda üretilmiyor. | Gübre sanayii, sülfürik asit, kükürt dioksit yapımında. |
| ZIMPARA TAŞI | Muğla (Çine – Milas) | Muğla – İzmir. | Aşınmazlığı ve kaymayı önleyiciliğiyle halka açık alanlarda, otomobil parçalarında çeşitli alet ve makara yüzeylerinin cilalanmasında, ateş tuğlası yapımında. |
| TUZ | Konya (Aksaray), Çankırı, Kars, İzmir | Beslenmede, kimya sektöründe, yolların kardan arındırmasında. | |
| KURŞUN ÇİNKO | Kuzey Türkiye bakır, kurşun ve çinko kuşağı, Kuzey batı Türkiye, Güneydoğu Türkiye, Şebinkarahisar. | Kayseri Çinkur İzabesi. (1999’da kapatıldı.) | Akü imali, kablo izalasyonu, mühimmat (silah yapımı), diğer metallerde alaşım, boya ve kimyasallarda, benzin katkısı. |
| FOSFAT | Mardin Mazıdağı, Bingöl (Avnik), Hatay. | Mazıdağı (1993 yılında üretim durduruldu. | Gübre sektörü, yem, gıda, deterjan ve kimya sektörü. |
| VOLFRAM(Tungsrezm) | Bursa (Uludağ) | Bursa (Uludağ) üretim durduruldu. | Çok sert alaşımlarda, takım çeliklerinde, lamba rezistanslarında, elektrik ve elektronik cihazlarda ve kimyasallarda |
| BORAKS | Kütahya (Emet), Eskişehir (Kırka), Balıkesir (Bigadiç),Bursa, Kemalpaşa (Kestelek) | Bandırma, Kırka, Emet. | Cam sanayii, detarjan sanayii, kimya sektörü, porselen sanayii, dayanıklı çelik üretimi, ileri teknoloji. |
| AMYANT(Asbest) | Sivas, Hatat, Bursa, Tokat, Eskişehir. | Sivas, Tokat. | Yanmayan, elektriği geçirmeyen ve asitlere karşı dayanıklı olan lifli yapılı mineraldir. |
| MANGANEZ | Denizli – Tavas | Çelik üretimi, aliminyum alaşımlar, pil, batarya, kimya ve yem sanayii. | |
| LÜLE TAŞI | Eskişehir. | Eskişehir. | Süs eşyası, pipo, siğara ağızlığı, tesbih ve biblo yapımında. |
| OLTU TAŞI | Erzurum – Oltu. | Oltu. | Tesbih ve süs eşyası yapımında. |
| Kullanıldığı Yerler: Baz metaller (demir ve çelik) korozyona karşı korunmak üzere çinko ile kaplanır. (Galvanizasyon) Çinko metal, Çinko yassı ürünler: İnşaat levhası, pirinç alaşımlar, yatak alaşımları. | |||